Het aantal zzp’ers is de afgelopen jaren enorm toegenomen, veel mensen starten een eigen bedrijf. Of je nu wel of geen personeel hebt, een eigen onderneming hebben vraagt om juridische en financiële onderbouwing, ook als het om je relatie gaat. Niet alleen de keuze van de rechtsvorm van een onderneming is van belang, maar ook of je trouwt, een geregistreerd partnerschap aangaat of kiest voor een samenlevingscontract.
Het is belangrijk afspraken rond je relatie vast te leggen als je een eigen onderneming hebt. Op die manier kun je problemen voorkomen, want wat als het bedrijf groeit of juist failliet gaat. En wat zijn de consequenties als de relatie eindigt?
-Als je niets ondertekent
Als je geen contract afsluit als partners en wel gaat samenwonen dan heeft de partner niets te maken met wat de ander als ondernemer doet. De partner blijft onafhankelijk. Maar de gezámenlijke bezittingen kunnen wel worden aangesproken als er iets mis mocht gaan.
-Bij een samenlevingscontract
Kies je voor een samenlevingscontract dan kun je duidelijk afspraken maken over de verdeling van eigendommen als je onverhoopt uit elkaar gaat. Houd er rekening mee dat je in dat geval ook afspraken moet maken over het pensioen. Als ondernemer moet je dat dan goed regelen. Ook is het van belang vast te leggen wat er met de eigendommen gebeurt als een van beiden komt te overlijden. Een samenlevingscontract lijkt vrijblijvender dan de andere twee contracten, maar denk bijvoorbeeld goed na op wiens naam een woning komt te staan die je samen koopt of wat er aan inkomsten binnenkomt dat als ‘gezamenlijk’ kan worden geduid. Omschrijf dat goed in een samenlevingscontract (op maat). Overweeg de voor- en nadelen. Zzp’ers zijn bijvoorbeeld wat ondernemersrisico’s betreft ook privé aansprakelijk.
-bij geregistreerd partnerschap
Bij trouwen of een geregistreerd partnerschap speelt de wet beperkte gemeenschap van goederen een rol. Als je na 1 januari 2018 een geregistreerd partnerschap bent aangegaan of bent getrouwd, is het opgebouwde vermogen vanaf de datum van trouwen of partnerschap gemeenschappelijk. Dat geldt ook voor eventuele schulden. Wil je dat niet, dan moet je daar andere voorwaarden voor op laten stellen.
Is er al sprake van een eigen bedrijf en ga je daarna trouwen of een partnerschap aan, dan blijft het bedrijf in het bezit van degene die het is gestart. Het is dus geen gemeenschappelijk bezit. Dan lijken die trouw- of partnerschapsafspraken op dat gebied in eerste instantie overbodig, maar dat is het niet. In het Burgerlijk Wetboek staat namelijk artikel 1:95a. Daarin wordt vermeld dat het bedrijf dat voor een huwelijk of een geregistreerd partnerschap al bestond, een ‘redelijke bijdrage’ verschuldigd is aan de huwelijkse gemeenschap voor ‘kennis, vaardigheden en arbeid die een echtgenoot voor het bedrijf heeft gebruikt’. Wat een ‘redelijke bijdrage’ is, verschilt per situatie maar het is belangrijk dit samen met een partner te bespreken. Vaak gebeurt dat in het bijzijn van een boekhouder of accountant. Het is belangrijk dat hier geen onduidelijkheid of onenigheid over komt. Daarom is het verstandig om de manier waarop die bijdrage wordt berekend door een notaris in partnerschapsvoorwaarden vast te laten leggen. Mocht je ooit uit elkaar gaan, dan zijn dit namelijk vaak punten waarover gesteggeld wordt. Ligt het vast, dan is dat niet nodig. Ligt het niet vast en kom je er samen niet uit, dan gaat de rechter het bepalen.
Als je uit elkaar gaat
Wat er verder met de business gebeurt als je uit elkaar gaat, is helemaal afhankelijk van welk relatiecontract je hebt afgesloten en de rechtsvorm van het bedrijf. Voor een eenmanszaak geldt bijvoorbeeld iets anders dan voor een vennootschap onder firma (vof). Zzp’ers worden geconfronteerd met het feit dat ze volledig aansprakelijk zijn. Ook privé. De partner loopt dan ook een bedrijfsrisico wat betreft de gezamenlijke bezittingen als je niets geregeld hebt. In een samenlevingscontract of geregistreerd partnerschap kun je dat anders organiseren.
Als je uit elkaar gaat en de onderneming, zoals bijvoorbeeld een Besloten Vennootschap (BV) behoort tot het gemeenschappelijke bezit, dan moet de een de ander uitkopen. In partnerschapsvoorwaarden kun je van tevoren vastleggen wat in ieder geval persoonlijke eigendommen zijn. Die blijven dan bij een breuk buiten schot. Sowieso betekent een BV dat de eigenaar en de partner niet persoonlijk aansprakelijk zijn. Gaat het echter om ‘onbehoorlijk bestuur’, dan wordt er wel naar de privé situatie gekeken en dus ook die van je partner.
Zorg er in alle gevallen voor dat je goed weet hoe de vork in de steel zit. Daarop kun je niet alleen de rechtsvorm voor je onderneming baseren, maar ook je wijze van samenleven, voor welk contract je kiest. Bij een Kamer van Koophandel kun je je laten informeren over de bedrijfsvorm. De notaris kan je alles vertellen over een samenlevingsvorm in verband met je bedrijf.