Wanneer je kiest voor een geregistreerd partnerschap, is het belangrijk om na te denken over de financiële en juridische consequenties. Zonder aanvullende afspraken geldt automatisch de beperkte gemeenschap van goederen, wat betekent dat veel bezittingen en schulden gedeeld worden. Wil je hiervan afwijken? Dan kun je partnerschapsvoorwaarden opstellen. In deze blog lees je wat partnerschapsvoorwaarden zijn, hoe je ze opstelt en wat de kosten van deze voorwaarden zijn.
Wat zijn partnerschapsvoorwaarden?
Partnerschapsvoorwaarden zijn afspraken die partners maken over de verdeling van bezittingen, schulden en inkomsten binnen een geregistreerd partnerschap. Dit document legt vast hoe financiële en juridische zaken geregeld zijn tijdens de relatie en wat er gebeurt bij een eventuele beëindiging ervan.
Je kunt hierbij denken aan afspraken over:
- Vermogen en bezittingen: Welke eigendommen blijven privé en welke worden gezamenlijk?
- Schulden: Wie is verantwoordelijk voor welke schulden, en hoe worden toekomstige schulden verdeeld?
- Inkomsten en uitgaven: Hoe worden gezamenlijke kosten zoals woonlasten en boodschappen betaald?
- Pensioenopbouw: Wordt het opgebouwde pensioen gedeeld of blijft het gescheiden?
- Ondernemerschap: Wat gebeurt er met een eigen bedrijf als het geregistreerd partnerschap eindigt?
Deze voorwaarden geven partners de vrijheid om een regeling op maat te maken die past bij hun situatie en wensen. Dit kan vooral relevant zijn als een van beiden een eigen bedrijf heeft, als er sprake is van een groot verschil in vermogen, of als een van de partners een erfenis of schenking wil beschermen.
Zonder partnerschapsvoorwaarden gelden de standaard regels van de beperkte gemeenschap van goederen. Dit betekent dat bezittingen en schulden die tijdens het geregistreerd partnerschap ontstaan, in principe gedeeld worden. Alleen bezittingen en schulden van vóór het partnerschap, evenals erfenissen en schenkingen, blijven privé. Wil je hiervan afwijken? Dan is het dus verstandig om partnerschapsvoorwaarden op te laten stellen bij de notaris.
Waarom zou je partnerschapsvoorwaarden opstellen?
Het opstellen van partnerschapsvoorwaarden biedt de mogelijkheid om zelf te bepalen hoe financiële en juridische zaken binnen het geregistreerd partnerschap geregeld worden. Dit kan om verschillende redenen verstandig zijn.
Zo kan het wenselijk zijn om eigen vermogen te beschermen. Heb je bijvoorbeeld al spaargeld of bezittingen voordat het geregistreerd partnerschap begint, dan kun je in de voorwaarden vastleggen dat deze privé blijven en niet in de gezamenlijke boedel vallen. Dit geldt ook voor schenkingen en erfenissen, die anders in sommige gevallen alsnog gedeeld zouden kunnen worden.
Daarnaast spelen schulden een belangrijke rol. Zonder specifieke afspraken kunnen schulden die een van de partners aangaat tijdens het geregistreerd partnerschap ook de verantwoordelijkheid van de ander worden. Door in de partnerschapsvoorwaarden op te nemen dat schulden strikt gescheiden blijven, voorkom je dat je aansprakelijk wordt voor eventuele financiële verplichtingen van je partner.
Voor ondernemers kunnen partnerschapsvoorwaarden extra bescherming bieden. Heb je een eigen bedrijf, dan kun je vastleggen dat de onderneming en de eventuele winst of schulden ervan buiten de gemeenschap blijven. Dit voorkomt dat je partner bij een ontbinding van het partnerschap recht heeft op een deel van het bedrijf of dat zakelijke schuldeisers zich kunnen verhalen op het gezamenlijke vermogen.
Ook bij een eventuele ontbinding van het partnerschap helpen partnerschapsvoorwaarden om conflicten te voorkomen. Door vooraf duidelijke afspraken te maken over de verdeling van bezittingen en eventuele alimentatie, wordt een langdurige en ingewikkelde afwikkeling voorkomen. Dit kan veel onzekerheid en juridische kosten schelen.
Tot slot kunnen fiscale voordelen een rol spelen. In sommige gevallen kan het financieel gunstiger zijn om bepaalde inkomsten of bezittingen apart te houden, bijvoorbeeld om belastingtechnische redenen. Een notaris kan hierin adviseren en helpen om de meest voordelige regeling vast te leggen.
Kortom, partnerschapsvoorwaarden bieden maatwerk en zekerheid. Ze zorgen ervoor dat beide partners goed beschermd zijn en voorkomen vervelende verrassingen in de toekomst.
Is een geregistreerd partnerschap standaard in gemeenschap van goederen?
Of een geregistreerd partnerschap in gemeenschap van goederen valt, hangt af van het moment waarop het is aangegaan. Sinds 1 januari 2018 geldt automatisch de beperkte gemeenschap van goederen. Dit betekent dat bezittingen en schulden die tijdens het partnerschap ontstaan, in principe gezamenlijk zijn, maar dat alles wat je vóór het geregistreerd partnerschap had, privé blijft. Ook schenkingen en erfenissen blijven automatisch persoonlijk bezit, tenzij je ze bewust inbrengt in de gezamenlijke boedel.
Voor 2018 lag dit anders. Toen gold de algehele gemeenschap van goederen, wat betekende dat vrijwel alles – inclusief vermogen en schulden van vóór het partnerschap – automatisch gemeenschappelijk werd, tenzij er partnerschapsvoorwaarden waren opgesteld. Dit had als gevolg dat partners financieel veel meer met elkaar verweven waren, ook als ze bijvoorbeeld met schulden een geregistreerd partnerschap ingingen.
Wil je een volledige scheiding van bezittingen en schulden, zodat ieders vermogen volledig gescheiden blijft? Dan moet je partnerschapsvoorwaarden laten opstellen bij de notaris. Hiermee leg je vast welke bezittingen en schulden privé blijven en hoe inkomsten en uitgaven verdeeld worden. Dit kan vooral belangrijk zijn als een van jullie een eigen onderneming heeft, als er sprake is van grote vermogensverschillen of als je wilt voorkomen dat schulden van je partner op jouw naam komen te staan.
Door vooraf duidelijke afspraken te maken, voorkom je onduidelijkheden en mogelijke conflicten in de toekomst. Het opstellen van partnerschapsvoorwaarden geeft je de vrijheid om de financiële situatie binnen jullie partnerschap zo in te richten dat deze het beste bij jullie wensen past.
Kun je partnerschapsvoorwaarden opstellen zonder notaris?
Nee, partnerschapsvoorwaarden kunnen alleen door een notaris worden opgesteld. Dit is wettelijk verplicht en zorgt ervoor dat de afspraken rechtsgeldig en afdwingbaar zijn. Alleen een notariële akte heeft juridische waarde.
Hoewel je vooraf samen afspraken kunt maken over de verdeling van bezittingen, schulden en inkomsten, hebben deze zonder tussenkomst van een notaris geen officiële status. Een eigen, schriftelijke overeenkomst kan nuttig zijn als leidraad, maar bij juridische geschillen – bijvoorbeeld bij ontbinding van het partnerschap of overlijden – zal een rechter zich alleen baseren op wat er officieel in de notariële akte staat.
De reden dat een notariële akte verplicht is, heeft te maken met de bescherming van beide partners. De notaris controleert of de afspraken evenwichtig en juridisch correct zijn, en informeert beide partijen over de gevolgen van de gemaakte keuzes. Dit voorkomt misverstanden en conflicten op lange termijn.
Daarnaast zorgt de notaris ervoor dat de partnerschapsvoorwaarden worden ingeschreven in het huwelijksgoederenregister bij de rechtbank. Dit is belangrijk omdat derden, zoals schuldeisers, dan op de hoogte zijn van de afspraken die jullie gemaakt hebben. Zonder registratie kunnen schuldeisers er vanuit gaan dat de wettelijke regels gelden, wat kan betekenen dat gezamenlijke bezittingen of zelfs het privévermogen van één partner aansprakelijk kan worden gesteld voor schulden.
Wil je dus partnerschapsvoorwaarden opstellen die juridisch standhouden, dan moet dit altijd via een notaris verlopen. Dit zorgt niet alleen voor rechtszekerheid, maar voorkomt ook dat er later onduidelijkheden ontstaan over de gemaakte afspraken.
Hoe stel je partnerschapsvoorwaarden op?
Het opstellen van partnerschapsvoorwaarden is een belangrijke stap voor partners die hun financiële en juridische situatie goed willen vastleggen. Dit proces verloopt in drie fasen: het bespreken van wensen, het juridisch vastleggen bij de notaris en de officiële registratie.
1. Bespreek samen wat je wilt
Voordat je naar de notaris gaat, is het verstandig om samen goed na te denken over jullie wensen en verwachtingen. Partnerschapsvoorwaarden bieden flexibiliteit, maar het is belangrijk om duidelijk af te spreken hoe jullie bepaalde zaken willen regelen. Denk daarbij aan de volgende vragen:
- Hoe worden inkomsten verdeeld? Willen jullie alle inkomsten samenvoegen, of blijft een deel privé?
- Wat gebeurt er met vermogen van vóór het geregistreerd partnerschap? Blijft eerder opgebouwd spaargeld en eigendom apart, of brengen jullie dit gezamenlijk in?
- Hoe regel je schulden? Zijn schulden die tijdens het partnerschap ontstaan gezamenlijk, of blijft iedereen verantwoordelijk voor zijn eigen verplichtingen?
- Wat gebeurt er bij een eventuele ontbinding? Hoe wordt het opgebouwde vermogen verdeeld als jullie uit elkaar gaan? Willen jullie partneralimentatie afspreken?
- Hoe wordt pensioen opgebouwd en verdeeld? Delen jullie de pensioenrechten of behoudt ieder zijn eigen pensioen?
- Heb je een eigen bedrijf? Zo ja, wat gebeurt er met de onderneming en de winst of schulden die hiermee gepaard gaan?
Door deze onderwerpen vooraf goed door te spreken, kunnen jullie gerichter naar de notaris en wordt het opstellen van de voorwaarden een stuk eenvoudiger.
2. Ga naar de notaris
Partnerschapsvoorwaarden moeten altijd door een notaris worden opgesteld. Dit is wettelijk verplicht om de afspraken rechtsgeldig te maken en om beide partners te beschermen. De notaris heeft een belangrijke rol in dit proces:
- Hij of zij legt alle afspraken juridisch correct vast en zorgt ervoor dat ze voldoen aan de wet.
- De notaris geeft advies over de consequenties van bepaalde keuzes, bijvoorbeeld over belastingtechnische of juridische gevolgen.
- Als er onduidelijkheden zijn, helpt de notaris met het verduidelijken van de afspraken.
Tijdens de afspraak zal de notaris de partnerschapsvoorwaarden opstellen en ervoor zorgen dat beide partners volledig begrijpen wat de afspraken inhouden. Na akkoord wordt de akte ondertekend en zijn de voorwaarden officieel.
3. Registratie van de voorwaarden
Na ondertekening worden de partnerschapsvoorwaarden ingeschreven in het huwelijksgoederenregister bij de rechtbank. Dit is een belangrijke stap, want door de registratie kunnen derden – zoals schuldeisers – zien dat er partnerschapsvoorwaarden gelden. Zonder deze registratie kunnen schuldeisers er vanuit gaan dat de wettelijke regels van de beperkte gemeenschap van goederen van toepassing zijn, waardoor privébezit mogelijk alsnog als gezamenlijk bezit kan worden gezien.
Na registratie zijn de voorwaarden definitief en bindend. Mocht je ze in de toekomst willen wijzigen, dan moet dit opnieuw via een notaris en moet de gewijzigde versie weer worden ingeschreven in het register.
Het opstellen van partnerschapsvoorwaarden is een zorgvuldig proces dat begint bij een goed gesprek tussen partners en eindigt met een notariële akte die bij de rechtbank wordt geregistreerd. Door deze stappen te volgen, leg je afspraken vast die duidelijkheid en zekerheid bieden voor de toekomst. Wil je weten welke voorwaarden het beste bij jullie situatie passen? Dan kan een notaris helpen met persoonlijk advies en begeleiding.
Via onze notarissenkaart vind je eenvoudig een betrouwbare notaris bij jou in de buurt voor advies en het opstellen van partnerschapsvoorwaarden. Zo regel je alles snel en eenvoudig!
Wat kost het om voorwaarden voor jullie geregistreerd partnerschap op te stellen?
De kosten voor het opstellen van partnerschapsvoorwaarden verschillen per notaris en zijn afhankelijk van de complexiteit van de afspraken. Gemiddeld liggen de kosten tussen de €400 en €1.200.
- Meer uitgebreide voorwaarden waarbij een onderneming of complexe verdeling van vermogen en schulden betrokken is, brengen doorgaans hogere kosten met zich mee.
- Eenvoudige voorwaarden waarbij weinig afspraken nodig zijn en er geen sprake is van een eigen bedrijf of specifieke bezittingen, zijn meestal goedkoper.
Houd er daarnaast rekening mee dat sommige notarissen vaste tarieven hanteren, terwijl anderen werken met een uurtarief. Het kan daarom lonen om bij meerdere notarissen een offerte op te vragen.
Kun je partnerschapsvoorwaarden wijzigen?
Ja, partnerschapsvoorwaarden kunnen worden gewijzigd als jullie situatie verandert. Dit kan bijvoorbeeld nodig zijn als een van beide partners een eigen bedrijf start, als er een grote verandering in inkomen plaatsvindt, of als jullie alsnog besluiten bepaalde bezittingen gezamenlijk te maken of juist gescheiden te houden.
De wijziging van de voorwaarden moet, net als bij het opstellen ervan, via de notaris worden vastgelegd in een nieuwe akte. Vervolgens wordt deze opnieuw ingeschreven in het huwelijksgoederenregister.
De kosten voor het wijzigen van partnerschapsvoorwaarden liggen meestal tussen de €400 en €1.000, afhankelijk van de omvang van de aanpassingen en de tarieven van de notaris. Soms kan het voordeliger zijn om bij het eerste opstellen van de voorwaarden alvast een clausule op te nemen die bepaalde toekomstige wijzigingen makkelijker maakt, zodat niet voor elke wijziging een compleet nieuwe akte nodig is.
Door de voorwaarden tijdig te herzien wanneer dat nodig is, blijven ze altijd aansluiten bij jullie persoonlijke en financiële situatie.
Wanneer zijn partnerschapsvoorwaarden niet nodig?
Niet in alle gevallen is het nodig om partnerschapsvoorwaarden op te stellen. De standaardregeling in Nederland, de beperkte gemeenschap van goederen, kan in sommige situaties voldoende zijn en biedt al enige bescherming.
Situaties waarin partnerschapsvoorwaarden mogelijk niet nodig zijn:
- Geen grote verschillen in vermogen
Als jullie beiden ongeveer hetzelfde vermogen en geen grote bezittingen van vóór het geregistreerd partnerschap hebben, kan de standaardregeling prima volstaan. Vermogen dat tijdens het partnerschap wordt opgebouwd, wordt automatisch gedeeld. - Geen schulden of gezamenlijke financiële risico’s
Wanneer beide partners weinig of geen schulden hebben en geen grote financiële risico’s lopen (zoals ondernemerschap of investeringen), is de beperkte gemeenschap van goederen vaak voldoende. Schulden die vóór het partnerschap zijn ontstaan, blijven namelijk privé. - Geen eigen onderneming
Als geen van beide partners een bedrijf heeft of van plan is een onderneming te starten, is het vaak niet nodig om specifieke afspraken te maken over bedrijfseigendommen of aansprakelijkheid. In de beperkte gemeenschap van goederen blijft een onderneming die vóór het partnerschap is gestart sowieso privébezit. - Geen specifieke wensen over verdeling van inkomsten en vermogen
Sommige koppels willen expliciete afspraken maken over de verdeling van inkomsten of bepaalde bezittingen apart houden. Heb je hier geen specifieke voorkeuren in, dan is het standaardstelsel vaak voldoende.
Iedere situatie is anders, en wat voor het ene stel goed werkt, is voor het andere misschien minder passend. Het is daarom verstandig om goed na te denken over jullie financiële situatie en toekomstplannen. Bespreek samen wat jullie belangrijk vinden en laat je, indien nodig, goed adviseren door een notaris. Zo kunnen jullie een weloverwogen keuze maken en een regeling treffen die het beste bij jullie wensen en omstandigheden past.
Conclusie
Het opstellen van partnerschapsvoorwaarden is een verstandige keuze voor iedereen die controle wil houden over de financiële en juridische aspecten van een geregistreerd partnerschap. Door van tevoren duidelijke afspraken te maken en deze via een notaris officieel vast te leggen, zorg je ervoor dat zowel bezittingen als schulden op een manier worden verdeeld die aansluit bij jullie wensen. Dit voorkomt onduidelijkheden en mogelijke conflicten in de toekomst.
De kosten voor het opstellen van partnerschapsvoorwaarden verschillen per notaris en hangen af van de complexiteit van de afspraken. Hoewel dit een investering is, kan het veel financiële en juridische problemen voorkomen, vooral in situaties waarin sprake is van een eigen onderneming, groot vermogen of schulden.
Wil je zeker weten dat jouw partnerschapsvoorwaarden goed aansluiten bij je situatie? Dan is het verstandig om een notaris te raadplegen voor persoonlijk advies. Zo weet je zeker dat alles juridisch correct is vastgelegd en dat jullie partnerschap een solide financiële basis heeft.
